تبلیغات پررنگ و لعابی که در خصوص شامپوهای تقویت‌کننده و ضدریزش مو در رسانه‌های داخلی و خارجی می‌بینیم، باعث شده بعضی افراد که حساسیت زیادی نسبت به موهای خود دارند، استفاده از این شامپوها را در برنامه‌شان قرار دهند و هرچند وقت یک بار بابت تهیه این قبیل شامپوها با برندهای مختلف خارجی و ایرانی پول زیادی نیز پرداخت کنند. عده‌ای هم آنقدر روی استفاده از شامپوهای ویتامینه وسواس دارند که اگر مدتی شامپوی معمولی مصرف کنند، گمان می‌کنند دچار ریزش مو شده‌اند. اما اینکه آیا واقعا مصرف این شامپوها تاثیری در ریزش موی افراد دارد یا نه، موضوع این گزارش است.

دکتر محمد گلشنی، دبیر انجمن متخصصان پوست و مو و زیبایی ایران درباره اینکه تبلیغات برخی شامپوها برای جلوگیری از ریزش مو تا چه اندازه واقعیت دارد، می‌گوید: «شامپوها مواد شوینده‌ای هستند که فقط به‌عنوان پاک‌کننده و برای تمیزی و پاکیزگی موی سر به کار می‌روند. در واقع خاصیت شامپو این است که آلودگی را از موها پاک کند. البته بعضی شامپوها خاصیت نرم‌کنندگی دارند و افرادی که موهای خشک دارند از این شامپوها استفاده می‌کنند.» دکتر گلشنی اعتقادی به تاثیر شامپوهای ویتامینه روی ریزش موی سر ندارد و می‌گوید: «در واقع، هیچ شامپویی وجود ندارد که مانع ریزش و باعث تقویت مو شود. هر آنچه می‌بینیم تبلیغاتی است که در بازار فروش چند میلیاردی شامپو وجود دارد. واقعیت این است که بافت مرده مو نیازی به تقویت ندارد که بخواهیم آن را با استفاده از شامپو حفظ کنیم.» 

شاید از شنیدن چنین مطلبی تعجب کرده‌اید ولی دکتر گلشنی با تاکید بر اینکه استفاده از ویتامین‌ها و پروتئین‌ها برای ارگان‌های زنده بدن مفید و ضروری است، درحالی که بافت مو مرده است و نیازی به تقویت ندارد، می‌گوید: «آنچه در تبلیغات شامپوها دیده می‌شود به هیچ عنوان مبنای علمی ‌ندارد و متخصصان پوست و مو نیز این موضوع را تایید می‌کنند که وجود ویتامین‌ها و پروتئین‌ها در شامپوها نمی‌تواند تاثیری در جلوگیری از ریزش مو داشته باشد یا موجب رشد و تقویت مو شود.» در حقیقت کمبود آهن، روی و همین‌طور برخی بیماری‌های هورمونی علت اصلی ریزش یا کاهش رشد و ضعیف بودن مو هستند و شامپوها هیچ تاثیری روی این بیماری‌ها ندارند. دکتر گلشنی همچنین به ارثی‌بودن ریزش مو هم اشاره می‌کند و می‌گوید: «افرادی که به لحاظ ارثی در خانواده‌ای زندگی می‌کنند که سابقه ریزش مو داشته‌اند، قطعا کمتر دچار این قبیل مشکلات می‌شوند.»

گل سرشور هم بی‌فایده است
دبیر انجمن متخصصان پوست و مو و زیبایی درباره رد و بدل شدن میلیاردی پول از محل تبلیغات و تجارت شامپو در سطح دنیا می‌گوید: «این موضوع باعث شده شرکت‌های سازنده و تولید‌کننده شامپوها در رقابت با هم و سبقت گرفتن از یکدیگر از موثرترین شیوه‌ها و روش‌های تبلیغاتی استفاده ‌کنند تا بازار فروش خود را از دست ندهند. در این بین گاهی از افراد و شخصیت‌های معروف و مشهور نیز استفاده می‌کنند.» اما از شامپوهای ویتامینه گران‌قیمت که بگذریم، می‌رسیم به توصیه‌هایی که اغلب در آرایشگاه‌ها، به خصوص در بعضی آرایشگاه‌های مردانه، برای جلوگیری از ریزش موی سر به مشتریانی ارائه می‌شود که از کم‌مویی دلخور و ناراحت‌اند؛ توصیه‌هایی مانند استفاده از گل سرشور و شامپوبچه! دکتر گلشنی، صحت علمی‌ چنین توصیه‌هایی را کاملا رد می‌کند و می‌گوید: «هیچ ماده شوینده‌ای که بتواند باعث سرعت رشد مو یا جلوگیری از ریزش آن شود وجود ندارد. اینها باقیمانده اعتقادات و باورهای نسل قدیم و از بزرگ‌ترها به ما ارث رسیده است. به طوری که بعضی‌ها پیشنهاد می‌کنند از سدر استفاده کنیم و برخی سیر و گل سرشور را توصیه می‌کنند. در حالی که تحقیقات نشان می‌دهد تمامی‌ این حرف و حدیث‌ها غیرعلمی‌ است و تاثیری در تقویت یا جلوگیری از ریزش مو ندارد.» 

البته دبیر انجمن متخصصان پوست و مو و زیبایی تاثیر شامپوها در رفع شوره سر را تایید می‌کند و می‌گوید: «کارکرد شامپوها در این زمینه موثر است و نمی‌توان آن را منکر شد.علت شوره سر، رشد نوعی مخمر پوستی در اشخاص مستعد ابتلا به آن و ایجاد پوسته و در موارد شدید قرمزی و التهاب ناحیه است که با تغییر نوع شامپو یا داروی موضعی که توسط متخصص پوست تجویز می‌شود، می‌توان بیماری را درمان کرد.»

بهترین شامپو برای من
با این حساب، انتخاب یک شامپوی مناسب برای موهایتان نباید کار خیلی سخت و پیچیده‌ای باشد. در شامپوها معمولا مواد آنیونی و کاتیونی را طوری ترکیب می‌کنند که میزان چربی‌‌زدایی آنها فرق کند و برای انواع موهای خشک و معمولی استفاده شود: «فرد باید ببیند چه نوع شامپویی با موهایش سازگار است، اگر شامپویی تمام انتظارات یک فرد را برآورده کند، دچار شوره سر نشود، دیگر نیازی به تعویض شامپو نیست مگر اینکه فردی به دلخواه بخواهد شامپویش را تغییر دهد.» اما شاید شما هم جزو کسانی باشید که شامپوهای خارجی را به شامپوهای وطنی ترجیح می‌دهید و کیفیت این شامپوها را قابل اعتمادتر می‌دانید ولی دکتر گلشنی حتی این را هم یک تصور دور از واقعیت می‌داند: «از آنجا که اغلب شامپوهای ایرانی دارای استانداردهای بهداشتی بوده و مجوز وزارت بهداشت را دارند، نمی‌توان بین شامپوی ایرانی و خارجی از لحاظ کیفی تفاوت قائل شد. شامپوهای تولید داخل از کیفیت مطلوبی برخوردارند و تفاوت چندانی از لحاظ وجود مواد پاک‌کننده آلودگی موی سر با شامپوهای خارجی ندارند.»